Paano malalaman kung ikaw ay nakunan

Hindi madaling malaman kung ikaw na kunan na pala sa unang trimester ng iyong pagbubuntis. Para sa mga babae na alam na sila ay buntis, ang mga sintomas ng pagkalaglag ay mahirap matukoy dahil ang pagdurugo at paghilab ng matris ay hindi naman palaging nagpapakita. Ang pagduo at paghilab ng matris ay maaaring maranasan ng normal na pagbubuntis, kahit na nang may mga ectopic pregnancy.

Sa katulad na paraan, ang ibang mga palatandaan ng potensyal na pagkalaglag, katulad ng biglaang pagkawala ng mga sintomas ng pagbubuntis ay maaaring hindi agad mapansin ng ilang mga babae.

Kailangang makipag-usap ka sa doktor kung sa tingin mo ay nakunan ka sa unang trimester ng iyong pagbubuntis. Tutulungan ka niyang siguraduhing ang mga sintomas ng nakunan na iyong nararasan ay talagang nagsasabi na ikaw ay nakunan sa pamamagitan ng mga pagsusuri tulad ng blood test at ultrasound.

Kung ikaw nasa huling yugto na ng iyong pagbubuntis at nangangamba na baka ikaw ay nakunan, ang unang-una mong dapat gawin ay tumawag sa doktor.

Ano ang mga sintomas ng nakunan sa unang trimester ng pagbubuntis?

Una sa lahat, dapat tiyakin mo munang ang mga sintomas na nararanasan mo ay talagang sintomas ng nakunan bago ka lubos na mag-alala.

Alam mo ba?
Ang dalawang pangunahing sintomas ng nakunan ay pagdurugo at matinding paghilab ng tiyan o abdominal cramping

Mahalagang tandaan na hindi naman agad ibig sabihin na ang pagdurugo at paghilab ng matris ay tiyak na sintomas ng pagkalaglag ng sanggol. Halimbawa, ang bahagyang paghilab ng tiyan habang ikaw ay buntis ay hindi naman dapat ipagtaka at ikabahala.

Ang spotting na kulay brown ay maaaring maranasan ng mga nanay na nagdadalang tao, pero kailangan mo parin itong ipaalam sa doktor mo. Ang pagkakaroon ng mapulang spotting o bleeding ay mas dapat na ikabahala ay isangguni sa doktor.

Narito ang ilan pa sa mga palatandaan at sintomas ng nakunan:

• Discharge na kulay pink
• Pagbuo-buo ng ilinalabas na dugo, na malamang na pinaghalong dugo at fetal tissue
• Biglaang pagkawala ng mga sintomas ng pagbubuntis tulad ng pagduduwal tuwing umaga o pamamaga ng pamamaga ng mga suso.

Bagaman ito ay malamang na sintomas ng nakunan, ito ay hindi masyadong maaasahan dahil ang mga sintomas ng pagbubuntis ay sadyang nawawala at bumabalik naman talaga habang ikaw ay nasa proseso ng pagdadalang tao.

Halimbawa, ang pagkahilo at pagsusuka ay natural na kumakalma sa kalagitnaan ng pagbubuntis o ng mas maaga. Baka ang pagkawala ng nagpapahirap na mga sintomas na ito ay malamang na maging parang biglaan sa ibang mga babae.

Ipakipag-usap sa doktor ang anumang bagay o sintomas na nagiging sanhi ng iyong pagdududang ikaw ay nakunan.

Paano sinusuri ang pagkalaglag?

Narito ang mga bagay na maaari mong gawin kung sa tingin mo ay nakunan ka:

Magsagawa ng pregnancy test. Kung ang resulta ng iyong pregnancy test ay negative samantalang dati naman itong positive, malamang na nakunan ka nga. Kung ang resulta ay positibo naman tulad ng dati, malamang na buhay pa ang dinadala mo at nagpapatuloy pa ang iyong pagbubuntis.

Pumunta kaagad sa doktor para makatiyak. Maaaring maging positibo ang resulta ng pregnancy test kahit na nakunan ka dahil sa hindi naman agad na bumababa ang lebel ng hCG na siyang dahilan ng pagpositibong  ng iyong resulta.

Kung negatibo ang resulta ng iyong pregnancy test at hindi ka naman talaga sigurado kung buntis ka, hindi natin masasabi na ang iyong pagdurugo ay dala ng pagkalaglag. Sa kalagayang ito, mas mabuting isangguni mo sa doktor ang iyong mga nararanasan kung ikaw ay nababahala.

Tandaan:

Kung ikaw ay nasa maaagang yugto ng pagbubuntis, hindi magandang alamin kung ikaw ay nakunan sa pamamagitan ng paulit-ulit na pagsagawa ng home pregnancy test para makita kung ang mga linya ay mas titingkad ang kulay. Hindi naman matutukoy sa home pregnancy test ang pagdagdag o pagbawas ng hCG sa pamamagitan lamang ng kulay ng mga linya nito. Nag-iiba ang kulay ng pregnancy test result base sa dami ng tubig na ininom mo sa araw na iyan.

Ipagawa sa doktor ang pregnancy test. Magsasagawa ang doktor ng mas sensitibong mga pagsusuri. Ang paghihintay ng resulta ng iyong pregnancy test ay maaaring nakababagot, ngunit hindi naman masasabi ng isang parte ng iyong resulta na nakunan ka nga. Baka kailangan mo pang maghintay sa resulta ng iyong followup ultrasound para matiyak na patuloy pa ring nabubuhay si baby.

Malamang na ipaulit din ang iyong hCG blood test para makita kung tumataas o bumababa ba ang level ng iyong hormones. Gustong matiyak ng doktor ang tunay na kalagayan ng dinadala mo bago niya sabihin sa inyo ang resulta.

Tandaan:

Ang pag-aalala na baka nakunan ka ay isang hindi maiiwasan pakiramdam ng mga buntis, lalo na kung nakaranas ka na nito dati. Kumunsulta sa doktor kung nakararanas ka ng mga palatandaan o sintomas ng pagkalaglag ng iyong dinadala. Subukang manatiling mahinahon hanggang sa marinig mo ang resulta sa doktor.

Ano ang sanhi ng pagkalaglag ng baby sa sinapupunan?

Matapos na makunan, baka isipin mong may nagawa ka na hindi naging maganda sa unang mga linggo ng iyong pagbubuntis  naging dahilan ng pagkawala ng iyong dinadala. Kadalasan hindi ito totoo. Karamihan sa mga kaso ng pagkalaglag ay nagyayari sanhi ng mga dahilan na wala ka naman talagang kontrol. Kadalasan, isang beses lang ito nangyayari sa isang babae, pero may ilang mga nanay na ilang beses na nakunan sa buong buhay nila.

Pero tandaan din na may mga sakit o mga pagpili sa buhay na maaaring magpataas ng posibilidad na ikaw ay makunan. Pag-usapan natin ang ilan sa mga ito.

Abnormalidad sa chromosomes. Ang mga abnormalidad sa chromosomes sa lumalaking fetus ay ang dahilan ng 50 porsyento ng mga kaso ng pagkalaglag bago ang ika-13 linggo ng pagbubuntis at 24 porsyento sa pagsapit ng ika-13 hanggang ika-27 linggo ng pagbubuntis. Ang abnormalidad sa chromosomes ay maaaring maging sanhi ng mga pagbabago sa itsura o sa bilang ng chromosomes. Mas tumataas ang posibilidad ng ganitong uri ng abnormalidad habang ikaw ay tumatanda.

Abnormalidad sa fetus

Ang congenital abnormalities ay mga depekto na nangyayari kapag ang bahagi ng katawan ng lumalaking fetus ay hindi normal na nagdedevelop. Ang mga salik sa kapaligiran tulad ng impeksyon o pagkahantad sa lason at genetic factors ay maaaring maging sanhi ng congenital abnormalities.

Labis na katabaan

Ang labis na katabaan o obesity ay isang seryosong kundisyon sa kalusugan. Ang labis na katabaan ay maaaring ring magdala ng mga kumplikasyon sa pagbubuntis tulad ng mga depekto sa fetus at pagkalaglag. Sinasabi ng mga pag-aaral na ang pagkalaglag ay mas madalas sa mga matatabang babae kumpara sa mga babae na may normal na timbang.

Kung ang iyong BMI o body mass index ay mahigit 30, ang pagbawas ng timbang bago ka magdalang tao ay nakapagbabawas ng panganib na makunan ka.

Diabetes

Ang mga babae na dati nang may diabetes ay may mas mataas na panganib ng pagkakaroon ng mga kumplikasyon sa pagbubuntis. Kasama sa mga kumplikasyong ito ay ang mga depekto mula pa pagkasilang ng sanggol at pagkalaglag ng bata. Mas malusog ang iyong blood sugar count habang ikaw ay naglilihi, mas mababa ang posibilidad na magkaroon ng problema ang iyong pagdadalang tao.

Kung ikaw ay may diabetes at sa tingin mo ay buntis ka, tiyakin mong kontrolado mo ang iyong blood sugar.

Impeksyon

Ang pagkakasakit habang ikaw ay buntis ay talaga naming nakaka-stress. Ang magandang balita: ang pagkakaroon ng pangkaraniwang mga impeksyon habang ikaw ay buntis ay hindi naman nakadaragdag sa posibilidad na ikaw ay makunan. Pero, may mga impeksyon tulad ng listeria, na maaaring maging sanhi ng pagkalaglag.

Autoimmune Disorders

Ang autoimmune disorder ay isang kundisyon na kung saan hindi gumagana ng maayos ang iyong immune system kaya nagsisimula na itong kainin ang iyong sariling mga tissue.

Ang autoimmune disorder ay madalas na tumama sa mga babaeng nasa edad para magdalang tao. Ang Antiphospholipid antibody syndrome at Hashimoto’s thyroiditis ay dalawang halimbawa ng autoimmune disorder na maaaring magpataas ng posibilidad na ikaw ay makunan.

Fibroid sa matris

Ang fibroid sa matris ay isang makinis na bukol o tumor na tumutubo sa dingding o sa lining ng iyong matris. Madalas itong tumubo sa mga babaeng nasa edad para magdalang tao subalit kadalasan nang hindi naman nagiging sanhi ng problema.

Gayunman, ang malalaking fibroids ay maaaring makabara sa matris at magpataas ng posibilidad na ikaw ay makunan.

Uterine Septum

Sa maagang yugto ng pagbubuntis, ang embryo ay didikit sa lining ng iyong matris at magsisimulang lumaki. Ang anumang kundisyon na humaharang sa trabaho ng lining ng matris ay maaaring magpataas ng posibilidad na ikaw ay makunan. Ang uterine septum ay isang abnormalidad sa matris na maaaring maging sanhi ng pagkalaglag.

Mahinang cervix

Lalaki ang matris mo sa mga buwan na buntis ka para bigyan ng lugar ang paglaki ng iyong fetus. Trabaho ng iyong cervix na panatilihing nasa loob ng iyong matris ang fetus sa loobn ng siyan na buwan. Kung minsan, ang cervix ay nagsisimulang bumukas ng mas maaaga. Kung mangyari ito sa ikalawang trimester, sa ika-13 hanggang ika-24 linggo, baka mahina ang iyong cervix. Sasabihin ng doktor ang maaaring gawin sa susunod mong pagbubuntis para hindi na ito ulit malaglag.

Paninigarilyo

Hindi maipagkakaila na ang paninigarilyo ay may masamang epekto sa kalusugan mo. Sinasabi ng nakararami na ang paninigarilyo ay nagpapataas ng posibilidad na ikaw ay makunan, ngunit hindi naman maipresenta ng mga dalubhasa ang ebidensya tungkol dito. Pero tandaan na kung nagpaplano kang mabuntis, kailangan mo nang ihinto ang iyong paninigarilyo dahil ito ay maaaring maiugnay sa iba pang mga kumplikasyon maliban sa pagkalaglag.

Pag-inom ng alak at pagdodroga

Ang pag-abuso sa paggamit ng droga ay maaaring maiugnay sa ilang mga kumplikasyon sa pagbubuntis. Katulad ng paninigarilyo, may iba’t ibang pananaw ang mga dalubhasa tungkol sa kaugnayan ng pagkalaglag at pag-inom ng alak o paggamit ng droga. Pero tandaan na ang alak at droga ay talaga namang lason sa fetus, irinerekomenda ng mga dalubhasa na kung ikaw ay buntis, huwag ka na munang iinom ng alak at ihinto na ang paggamit ng droga.

Sobrang pag inom ng kape

Mahalaga rin na malaman mo na ang pag-inom ng kape ay maaari ring makaapekto sa pagbubuntis mo. Syempre, ang katamtamang pag-inom nito ay hindi naman  nakasasama. At wala pa namang matibay na ebidensya na nagsasabing nakalalaglag ng dinadala ang sobrang pag inom ng kape. Pero mas maganda kung lilimitahan mo sa dalawang tasa ang pag-inom mo ng kape araw araw.

Tandaan:

Nakapanghihina ang makunan. Pero mahalagang alalahanin na ang pagkalaglag ng iyong baby ay hindi mo naman kasalanan at ito ay malamang na nagkataon lamang. Ibig sabihin, maaaring maging matagumpay na ang iyong susunod na pagbubuntis!

Gayunman, kung ikaw ay nakunan o kung nagpaplano kang mabuntis, mahalagang matukoy mo ang posibleng mga dahilan ng pagtaas ng posibilidad na ikaw ay makunan. Ang pagbabago sa iyong lifestyle at pakikipag-usap sa doktor tungkol sa kalusugan mo ay makapagpapababa ng posibilidad na ikaw ay makunan.

Paano maiiwasan ang pagkalaglag?

Karamihan sa mga kaso ng pagkalaglag ay dahil sa mga abnormalidad sa fetus. Sa kasamaang palad, wala kang magagawa para maiwasan ang pagkalaglag na sanhi ng ng mga abnormalidad na tulad nito.

Gayunman, hindi naman lahat ng nakukunan ay dahil sa genetic abnormalities. Kung ikaw ay nakunan na, pag-uusapan ninyo ng doktor mo kung ano ang mga posibleng sanhi kung bakit ka nakunan, at kung possible, ay pagplanuhan ang iyong susunod na pagbubuntis. Ang malusog na lifestyle bago at habang ikaw ay nagbubuntis ay makatutulong.

Narito ang ilang tips para maiwasan ang pagkalaglag ng iyong dinadala:

• Siguraduhing uminom ng 400g na folic acid araw-araw sa pagsisimula ng pagbubuntis, o kung posible, isa o dalawang buwan bago ka maglihi.
• Regular na mag-ehersisyo
• Kumain ng sapat at tama
• Kontrolin ang stress
• Bantayan ang iyong timbang
• Huwag manigarilyo at mag-iwas sa usok ng sigarilyo
• Huwag uminom ng alak
• Huwag iinom ng lampas dalawang tasa ng kape araw araw
• Huwag mag-droga
• Bantayan ang mga iniinom na gamot kahit na over the counter, magtanong sa doktor kung ano ang pwede sa iyo
• Tiyaking kumpleto ang bakuna
• Mag-iwas sa mga environmental risk tulad ng pagkahantad sa lason at hindi kinakailangang pagpapa-x ray.