Ano Ang Mabisang Gamot sa Dysmenorrhea?
Ang Dysmenorrhea (Menstrual cramps) ay tumutukoy sa matinding pananakit ng puson kapag ang babae ay magkakaroon pa lamang o hindi kaya’t habang siya ay may buwanang dalaw.
Para sa ilang kababaihan, ang dysmenorrhea ay nakakainis at maikling bahagi lamang ng kanilang dalaw. Ngunit, may ilan na nakakaranas ng mas matinding pananakit at nangangailangan pang uminom ng gamot sa dysmenorrhea upang mabawasan ang sakit na dulot nito.
Ano ang Dysmenorrhea?
Ang Dysmenorrhea ay isang medical term na nangangahulugang pananakit na kasama ng regla. Ito ay may dalawang uri: “primary” at “secondary”.
Ang Primary dysmenorrhea ay karaniwang pananakit na pabalik-balik na nararamdaman at hindi kaugnay na iba pang karamdaman. Ang pananakit ay madalas nagsisimula 1 o 2 araw bago, o kapag nagsimula na ang pagdurugo.
Ito ay madalas na nararamdaman sa ibaba ng tiyan, sa likod, o sa hita. Ang sakit na mararamdaman ay maaring katamtaman lamang o hindi kaya’y malubha na maaring tumagal hanggang 12 – 72 oras. Ito rin ay maaring may kasamang pagsusuka, matinding pagod, at diarrhea.
Ang Primary dysmenorrhea ay kadalasang humihina habang ume-edad ang babae, at maaring mawala ng tuluyan kapag nagkaroon na ng anak.
Ang Secondary dysmenorrhea ay ang pananakit na dulot ng iba pang karamdaman sa reproductive organs ng babae gaya ng endometriosis, adenomyosis, uterine fibroids, o hindi kaya’t dahil sa impeksiyon.
Ang Secondary dysmenorrhea ay madalas nagsisimula ng mas maaga kaysa sa nakatakdang buwanang dalaw at ito rin ay mas matagal kumpara sa karaniwang menstrual cramps. Ito ay madalas walang kasamang pagsusuka, matinding pagod, at diarrhea.
Ano ang sanhi ng Dysmenorrhea?
Kapag may regla ang babae, ang matris ay patuloy na nagco-contract upang mailabas ang dagdag na uterine lining. Kasabay ng pag-contract nito ay ang paglabas din ng mga hormone-like substances (prostaglandins) na nagdudulot ng pangingirot. Ang mataas ng level ng prostaglandins ay nangangahulagan ng mas matinding menstrual cramps.
Ang menstrual cramps ay dulot ng:
- Endometriosis – ito ay nangyayari kapag ang tissue (endometrium) ay tumubo sa labas ng matris.
- Uterine fibroids – tumutukoy sa noncancerous na tumor na tumutubo sa paligid ng matris.
- Adenomyosis – ang tissue na humahanay sa paligid ng matris ay nagsimulang tumubo sa kalamnan nito.
- Pelvic inflammatory disease – impeksiyon na dulot ng sexually transmitted bacteria.
- Cervical stenosis – para sa ilang babae, ang bukasan ng kanilang cervix ay masyadong maliit dahilan upang makasabagal ito sa daloy ng dugo.
Ano ang mga sintomas ng Dysmenorrhea?
Ang matinding pananakit ng puson bago at habang may regla ang siyang pangunahing sintomas ng dysmenorrhea.
Ang sintomas ng menstrual cramps ay ang mga sumusunod:
- Pananakit ng puson.
- Pananakit na maaring magsimula 1 hanggang 3 araw bago ang simula ng regla, magiging pinakamatindi pagkatapos ng 24 oras, at paunti-unting mawawala pagkalipas ng 2 o 3 araw.
- Pananakit na maaring kumalat hanggag likod at hita.
Ang ilang kababaihan ay maari rin makaranas ng:
- Pagsusuka
- Pagkahilo
- Pananakit ng ulo
- Malambot na dumi
Ano ang gamot sa Dysmenorrhea?
Upang mabawasan ang iyong menstrual cramps, ang doktor ay maaring magreseta ng mga sumusunod na gamot sa dysmenorrhea:
Pain relievers. Ang mga over-the-counter pain relievers, gaya ng ibuprofen (Advil, Motrin IB) at naproxen sodium (Aleve) ay iniinom isang araw bago magsimula ang iyong regla. Ang iba pang gamot sa dysmenorrhea gaya ng Prescription nonsteroidal anti-inflammatory drugs ay nakakatulong din.
Simulan ng uminom ng pain reliever sa araw na mag-umpisa ang dalaw o hindi kaya kapag nakaramdam na ng mga sintomas. Patuloy na uminom ng gamot sa loob ng 2-3 araw o hanggang sa mawala ang mga sintomas.
Hormonal birth control. Ang mga oral na birth control pills ay naglalaman ng mga hormones na nakakapigil sa ovulation at nakakabawas sa sakit na dulot ng menstrual cramps. Ang mga hormones na ito ay maaring makuha sa iba’t ibang paraan: injection, skin patch, implant sa ilalim na balat ng iyong braso, singsing na ilalagay sa iyong vagina, at intrauterine device (IUD).
Operasyon. Kapag ang iyong dysmenorrhea ay dulot ng isang karamdaman gaya ng endometriosis o fibroids, ikaw ay nangangailangan sumailalim sa operasyon upang maayos ito. Ang pagtanggal ng matris ay maari rin maging solusyon kung hindi mo naman nais magkaroon ng anak.
Paano makaiiwas sa Dysmenorrhea?
Maliban sa pagkakaroon ng sapat na oras ng tulog, maari mo rin subukan ang mga sumusunod upang maiwasan ang dysmenorrhea:
- Madalas na page-ehersisyo – ang page-ehersisyo, kabilang na ang pagtatalik ay nakakatulong upang mabawasan ang menstrual cramps.
- Maglagay ng warm compress – ilagay ito sa iyong puson upang mabawasan ang sakit ng dysmenorrhea. Nakakatulong din ang paliligo sa mainit na tubig.
- Uminom ng dietary supplements. Ayon sa ilang pag-aaral, ang pag-inom ng vitamin E, omega-3 fatty acids, vitamin B-1 (thiamin), vitamin B-6 at magnesium supplements ay mabisang gamot upang makaiwas sa dysmenorrhea.
